Thứ nhất, trên cơ sở tư liệu hóa, sưu tầm hiện vật và cứ liệu, bảo tàng là nơi trưng bày, trình diễn, minh họa cho tính hỗn nguyên của nghề thủ công. Một ví dụ trưng bày về nghề dệt truyền thống của các dân tộc: qua các hiện vật hình ảnh, bài viết, video, … khách tham quan có thể thấy sự đa dạng và so sánh những khác biệt về chất liệu, trang trí hoa văn của các sản phẩm dệt. Sự khác biệt này thể hiện bản sắc cũng như những yếu tố địa lý tự nhiên, môi trường, tư duy thẩm mỹ của từng tộc người. Tuy nhiên, bên cạnh những đặc thù, nghề dệt của các dân tộc đều có sự tương đồng về quy trình và những kỹ thuật cơ bản. Nói cách khác, tính hỗn nguyên ở đây chính là sự đa dạng nhưng vẫn tuân theo những quy luật và nguyên tắc kỹ thuật chung của phương thức chế tạo ra đồ dệt.

Thứ hai, là tính cộng sinh trong hiện thực thể hiện ở các nghề thủ công truyền thống. Bên cạnh việc kế thừa những đặc trưng truyền thống vốn có, tùy thuộc vào các bối cảnh và điều kiện khác nhau, các nghề thủ công luôn tiếp thu những yếu tố văn hóa ngoại lai hoặc kết hợp với công nghệ để phù hợp nhu cầu thực tế. Chẳng hạn, hiện nay nghề sản xuất gốm ở nhiều nơi đã có nhiều cải tiến kỹ thuật trên nền tảng truyền thống, ứng dụng trong việc xử lý nguyên liệu, sử dụng lò ga và một số hình thức nung gốm hiện đại. Đối với nghề dệt, khung cửi liên tục được cải tiến, từ những con thoi và chân dận đơn sơ cho đến dệt máy. Với công nghệ hiện đại, sản phẩm dệt phong phú hơn, khổ vải rộng, mẫu mã đẹp… Tuy nhiên, nhiều sản phẩm dệt cao cấp như tơ tằm, đũi… cần có sự tỉ mỉ, chăm chút, khéo léo của người thợ với khung cửi cổ truyền chứ không thể nhờ vào máy dệt hiện đại. Như vậy, với những mục đích khác nhau, người thợ dệt vừa hướng tới kỹ thuật hiện đại, vừa trân trọng các giá trị truyền thống. Bằng nhiều hình thức trưng bày, bảo tàng là địa điểm có thể diễn giải hiệu quả nhất những điểm nhấn của sự kế thừa cũng như những nét mới khi tiếp thu văn hóa ngoại lai và khoa học kỹ thuật ở các nghề thủ công truyền thống.

Thứ ba, là mối quan hệ không thể tách rời của nghề thủ công truyền thống với đời sống. Nếu không có sự gắn kết này, các nghề thủ công tự thân mai một và thất truyền. Nghề thủ công luôn gắn kết với bối cảnh chính trị, kinh tế, văn hóa xã hội và sự phát triển khoa học kỹ thuật, “bao gồm tư duy của con người, quan niệm về giá trị, nhu cầu của con người, có sức sống và biến đổi mạnh mẽ” (5). Để bảo tồn và phát huy giá trị các nghề thủ công, bảo tàng là nơi trình bày hiệu quả nhất sự gắn kết với đời sống cũng như ảnh hưởng từ các chính sách, nhu cầu của con người với các nghề truyền thống. “Ý tưởng được nhấn mạnh ở đây là để mọi người thấy mọi thứ trong bảo tàng đều được con người làm ra và sử dụng, hoặc mang ý nghĩa quan trọng đối với con người” (6).

Thông qua các hoạt động nghiệp vụ bảo tàng cũng như các hình thức trưng bày, diễn giải, chương trình công chúng, bảo tàng thực sự là không gian đặc biệt để giới thiệu, gìn giữ và phát huy giá trị các nghề thủ công truyền thống. “Các bảo tàng không những cần phải điều tra, nghiên cứu và tư liệu hóa kỹ thuật chế tác và phương pháp sử dụng mà còn cần phải đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo rằng những kỹ thuật và kỹ năng này được duy trì” (7).

_____________________________