Xây dựng văn hóa, đạo đức kinh doanh trong làng nghề
 |
| Làng nghề Dệt chiếu cói Mỹ Trạch, Làng Mỹ Trạch (Ninh Hà, Ninh Hòa, Khánh Hòa) |
CGCC VŨ QUỐC TUẤN
Chủ tịch Hội đồng Tư vấn-Hiệp hội Làng nghề Việt Nam
Từ năm 2004,
Thủ tướng Chính phủ Phan Văn Khải đã ký Quyết định số 990/QĐ-TTg ngày
20/09/2004 lấy ngày 13/10 hằng năm là Ngày Doanh nhân Việt Nam nhằm khẳng định
vai trò và trách nhiệm của doanh nhân trong công cuộc phát triển đất nước.
Vừa qua, tại Lễ kỷ niệm Ngày Doanh nhân Việt
Nam, tôn vinh doanh nhân Việt Nam tiêu biểu 2022 do Liên đoàn Thương mại và
công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức ngày 12/10/2022 tại Hà Nội, Thủ tướng Phạm
Minh Chính khẳng định đóng góp của đội ngũ doanh nhân là vô cùng quan trọng,
vai trò doanh nhân ngày càng được khẳng định; Chính phủ sẽ tiếp tục có các giải pháp
hỗ trợ để đội ngũ doanh nhân vượt qua khó khăn, vươn xa hơn nữa.
QUYỀN TỰ DO KINH DOANH CỦA DOANH NHÂN
Trước tiên, xin được nhắc lại một nhận định đã thành kinh điển
của giới học giả thế giới: một quốc gia giàu hay nghèo, nhân dân nước đó hạnh
phúc đến mức nào, điều quyết định là ở ‘Thể
chế”. Thể chế là cái gốc, là những quan điểm, đường lối, triết lý phát triển
của đất nước được thể hiện trong Hiến pháp và các văn bản quy phạm pháp luật của
nước đó mà các tổ chức cũng như mọi công dân phải tuân thủ. Thể chế đúng thì xã
hội phát triển, nhân dân ấm no, hạnh phúc và ngược lại. Đối với doanh nhân nước
ta, thực tiễn đã khẳng định “Thể chế
nào, doanh nhân ấy”: doanh nhân phải chấp hành nghiêm túc các quy định của
pháp luật cũng như lựa theo thái độ của công chức bộ máy hành chính mà có cách hành
xử phù hợp, để doanh nghiệp tồn tại và kinh doanh thuận lợi. Chính vì tầm quan
trọng đặc biệt ấy của thể chế, mà nhiều năm nay, vấn đề “đổi mới thể chế” được
coi là một “mũi đột phá” trong công cuộc phát triển đất nước ta. Đại hội XIII
đã quyết định “Hoàn thiện toàn diện, đồng bộ thể chế phát triển nền kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa, tạo môi trường thuận lợi để huy động, phân
bổ và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực, thúc đẩy đầu tư, sản xuất kinh doanh”
(Trích Báo cáo Chính trị tại Đại hội
XIII).
Dưới đây, xin bàn một số vấn đề nhằm triển khai “Sáu quy tắc đạo đức doanh nhân Việt Nam” (đã công bố vào
tháng 5/2022) mà VCCI đã nhắc lại trong Lễ kỷ
niệm Ngày Doanh nhân Việt Nam ngày 12/10/2022 vừa qua.
Xin
mở đầu bằng những vấn đề lý luận về quyền tự do kinh doanh của doanh nhân, cũng
tức là nguồn gốc của sự ra đời của các cơ sở sản xuất kinh doanh trong làng nghề
chúng ta. Khái niệm “doanh nhân” dùng trong bài viết này là để nói chung về những
người đứng đầu đang có quyền và trách nhiệm chính trong quản trị, điều hành các
loại hình cơ sở sản xuất kinh doanh trong làng nghề: các hộ kinh doanh, các
doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ sản xuất...
Theo
các nhà nghiên cứu, quyền tự do kinh doanh
của doanh nhân được đảm bảo bằng: (i) sự tự chủ, tự quyết định trong việc sử
dụng tài sản, tiền bạc của mình mà không bị bất kỳ sự can thiệp nào từ phía Nhà
nước hay của ai khác; đây là
quyền then chốt nhất xuất phát từ quyền tư hữu về tài sản; (ii) tự do tìm kiếm
phương thức kinh doanh tốt nhất, nhằm đảm bảo cho các tài sản của họ, cũng như
tri thức mà họ tìm kiếm, khám phá hoặc khai thác được sử dụng một cách hiệu quả
nhất; (iii) quyền tự chủ trong việc tự
định đoạt lợi nhuận mà họ kiếm được, không bị cản trở, can thiệp hay chi phối
bởi bên ngoài; (iv) khả năng cạnh tranh sòng phẳng, bình đẳng giữa các doanh
nghiệp thuộc các thành phần trong nền kinh tế; (v) trật tự kinh doanh và trật
tự xã hội của thể chế kinh tế thị trường, nhằm bảo đảm quyền tự do kinh doanh
của doanh nhân đồng hành với sự quản lý cạnh tranh và bảo vệ người tiêu dùng.
Đối
với kinh tế tư nhân, Đảng đã có những chủ trương khuyến khích rất quan trọng. Mở
đầu là Đại hội VI của Đảng (1986) với chủ trương đột phá xây dựng nền kinh tế
nhiều thành phần. Năm 2021, Đại hội XIII tiếp tục
khẳng định “Kinh tế tư nhân được khuyến
khích phát triển ở tất cả các ngành, lĩnh vực mà pháp luật không cấm, nhất là
trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh, dịch vụ, được hỗ trợ phát triển thành các
công ty, tập đoàn kinh tế tư nhân mạnh, có sức cạnh tranh cao” (Trích Báo cáo Chính trị tại Đại hội XIII).
Đến
nay, doanh nhân nước ta đang trên đường phát triển mạnh mẽ. Cả nước hiện có
900.000 doanh nghiệp, khoảng 15.300 hợp tác xã phi nông nghiệp và khoảng 5,6 triệu hộ kinh doanh (trong đó khoảng 1,6 triệu
hộ có mã số thuế). Nếu chỉ tính các hộ kinh doanh có mã số thuế, đội ngũ doanh
nhân cả nước đến nay đã có gần 4 triệu doanh nhân, còn nếu xét cả các hộ kinh
doanh không có mã số thuế, chúng ta đã có hơn 7 triệu doanh nhân.
Khu
vực doanh nghiệp tư nhân đang đóng góp 60 – 65% vào GDP cả nước, khoảng 70% nguồn
thu thuế cho ngân sách nhà nước, tạo việc làm cho khoảng 15 triệu lao động. Đội
ngũ doanh nhân giữ vai trò là lực lượng chủ lực trong quản lý, tổ chức hoạt động
sản xuất kinh doanh, tạo ra hàng hóa, dịch vụ đáp ứng nhu cầu quốc dân và xuất
khẩu, tạo tiềm lực, vị thế mới cho đất nước. Việt Nam đã có 124 doanh nghiệp, với
283 sản phẩm là thương hiệu quốc gia, một số thương hiệu gây được tiếng vang và
khẳng định giá trị thương hiệu trên thị trường khu vực và thế giới.
Riêng
về làng nghề nước ta, theo “Báo cáo Dự án điều tra, đánh giá thực trạng phát
triển làng nghề truyền thống nông nghiệp, nông thôn” của Cục Kinh tế hợp tác và
Phát triển nông thôn (Bộ NN&PTNT), đến năm 2020, làng nghề nước ta có
230.361 cơ sở sản xuất, kinh doanh, chủ yếu là quy mô hộ
gia đình 227.640 hộ, 1.994 doanh nghiệp, còn lại là 356 hợp tác xã và 371 tổ hợp
tác; như vậy chúng ta cũng có khoảng 230.361 doanh nhân.Về doanh thu:
năm 2020, tổng doanh thu từ các hoạt động của làng nghề đạt khoảng 58.188 tỷ đồng.
Trong buổi Lễ ngày 12/10/2022 vừa qua,
Thủ tướng Phạm Minh Chính đã cảm ơn sự đóng góp lớn lao
của đội ngũ doanh nhân vào sự nghiệp xây dựng đất nước, khẳng định những lúc khó khăn, trách nhiệm của doanh
nghiệp, doanh nhân thể hiện rất rõ nét. Đặc biệt những ngày tháng dịch bệnh
không thể quên đã tô thắm thêm đạo đức, văn hóa kinh doanh của đội ngũ doanh
nghiệp, doanh nhân. Khi Chính phủ phát động
đóng góp vào Quỹ vắc xin phòng chống COVID-19, các doanh nghiệp, doanh nhân đã
đóng góp một lượng tiền lớn, lên đến khoảng 10.000 tỷ đồng.
Tuy
nhiên, trong quá trình hoạt động kinh doanh thời gian qua, cộng đồng doanh nghiệp,
doanh nhân còn gặp nhiều vướng mắc và khó khăn dẫn đến việc phát triển doanh
nghiệp về chất lượng và số lượng đều còn hạn chế. Chưa có nhiều sản phẩm,
thương hiệu hàng hoá có sức cạnh tranh tham gia trong chuỗi cung ứng và chuỗi
giá trị trên thị trường khu vực và toàn cầu.
Trong
tình hình hiện nay, bối cảnh của quốc tế cũng diễn biến rất sôi động và phức tạp,
ảnh hưởng của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, biến đổi khí hậu, dịch bệnh, những
vấn đề an ninh truyền thống và phi truyền thống trong phạm vi khu vực và toàn cầu,
những vấn đề cạnh tranh địa chính trị, trong đó có những biểu hiện gay gắt của
xung đột thương mại, xung đột vũ trang... đang đặt ra những cơ hội cũng như
thách thức mới cho nền kinh tế cũng như cho đội ngũ doanh nhân nước ta.
XÂY DỰNG ĐẠO ĐỨC
DOANH NHÂN, VĂN HÓA KINH DOANH
Ngay những ngày đầu của nước Việt Nam dân chủ cộng
hòa, ngày 13/10/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh
đã có bức thư gửi giới Công thương: “Hiện nay Công Thương cứu quốc đoàn đương
hoạt động để làm được nhiều việc ích quốc lợi dân. Tôi rất hoan nghênh và mong đợi nhiều kết quả tốt. Trong lúc các giới
khác trong quốc dân ra sức hoạt động để giành lấy nền hoàn toàn độc lập của
nước nhà thì giới Công Thương phải hoạt động để xây dựng một nền kinh tế và tài
chính vững vàng và thịnh vượng…”. Tiếp theo, nhằm phát huy vai
trò doanh nhân, ngày 20/09/2004,
Thủ tướng Chính phủ Phan Văn Khải đã ký Quyết định số 990/QĐ-TTg lấy ngày 13/10
hằng năm là Ngày Doanh nhân Việt Nam. Ngày 9/12/2011, Bộ Chính trị đã ban hành
Nghị quyết số 09-NQ/TW về xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ doanh nhân
Việt Nam trng thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập. Đó là
những văn bản rất có ý nghĩa nhằm khẳng định vai trò của doanh nhân trong thời
kỳ mới, đồng thời thúc đẩy doanh nghiệp phát triển bền vững, góp phần vào sự
nghiệp kinh tế đất nước và hội nhập quốc tế.
Cộng
đồng doanh nhân trong các cơ sở sản xuất kinh doanh làng nghề nước ta nhận thức
rõ chặng đường phía trước còn dài và đầy thách thức, sứ mệnh của doanh nhân là
rất nặng nề. Doanh nhân, với
vai trò là người đứng đầu cơ sở, là chủ thể mang tính hạt nhân quyết định, thúc
đẩy hình thành và định hình văn hóa doanh nghiệp, từ đó hình thành văn hóa kinh
doanh của cả cộng đồng. Do vậy, xây dựng văn hóa kinh doanh cần bắt đầu từ đạo
đức doanh nhân, đây vừa là nhiệm vụ có tầm chiến lược, vừa là vấn đề cấp bách của
giới doanh nhân của cả nước cũng như của làng nghề.
Trước
mục tiêu và khát vọng của dân tộc, phấn đấu đến năm 2045 nước ta trở thành quốc
gia phát triển, thu nhập cao, như Đại hội Đảng lần thứ XIII đã đặt ra, doanh
nhân làng nghề nước ta cùng hưởng ứng và thực hiện trong cuộc sống Chiến lược
phát triển đội ngũ doanh nhân xứng tầm khát vọng đất nước hướng tới tầm nhìn
2045 như VCCI đề ra. Đồng thời, thực
hiện sáu quy tắc đạo đức doanh nhân Việt Nam do VCCI công bố, đó là: tạo ra giá
trị kinh tế cho xã hội; tuân thủ pháp luật; minh bạch, công bằng, liêm chính;
sáng tạo, hợp tác, cùng phát triển; tôn trọng thiên nhiên, bảo vệ môi trường;
yêu nước, có trách nhiệm với xã hội và gia đình. Các quy tắc này được xây dựng
dựa trên các giá trị truyền thống của dân tộc, kết hợp với các chuẩn mực đạo
đức kinh doanh của giới doanh nhân quốc tế. Theo VCCI, việc ban hành Quy tắc đạo đức doanh nhân này nhằm: (i) Nâng cao nhận
thức của các doanh nhân về đạo đức, lấy đạo đức làm cốt lõi xây dựng văn hóa
kinh doanh và bảo đảm sự phát triển bền vững của đội ngũ doanh nhân, doanh nghiệp
Việt Nam; (ii) Góp phần thực hiện chủ trương mà Đảng, Nhà nước đã đề ra về xây
dựng đội ngũ doanh nhân có tinh thần dân tộc, có văn hóa kinh doanh và trách
nhiệm xã hội cao; (iii) Củng cố niềm tin, tăng sự ủng hộ của xã hội đối với đội
ngũ doanh nhân, doanh nghiệp Việt Nam.
Dưới đây, xin bàn về những nội dung của
sáu quy tắc này, để các doanh nhân làng nghề chúng ta tham khảo và vận dụng.
Một là, tạo ra giá trị kinh tế cho xã hội. Doanh nhân cần khơi dậy ý chí, khát vọng vươn lên của mỗi
người lao động trong cơ sở sản xuất kinh doanh và tổ chức quản lý thật hiệu quả
để cơ sở mình sản xuất ra ngày càng nhiều sản phẩm có chất lượng góp vào tăng
trưởng GDP của cả nước, đáp ứng nhu cầu của thị trường trong nước và nước
ngoài. Cần nhấn mạnh: không chỉ là số lượng mà cả về chất lượng sản phẩm, về
giá trị gia tăng; đặc biệt quan trọng là mỗi sản phẩm phải thể hiện sâu sắc
tinh hoa văn hóa nghề thủ công, có những sản phẩm thủ công mỹ nghệ là những tác
phẩm nghệ thuật đạt trình độ cao về kỹ thuật và mỹ thuật.
Muốn vậy, doanh nhân làng nghề phải tổ
chức lại bộ máy quản trị, chấn chỉnh quy trình sản xuất, nâng cao chất lượng
đội ngũ lao động, trước hết là các nghệ nhân. Phải thực hiện liên kết theo
nhiều chiều, với nhiều đối tác, chủ yếu là liên kết theo chuỗi giá trị để tăng
thêm giá trị của mỗi khâu trong quá trình sản xuất kinh doanh.
Hai là, tuân thủ pháp luật. Nhà nước ta tôn trọng quyền tự do kinh doanh, song cũng đã
có hành lang pháp lý với những quy định cụ thể để thiết lập trật tự trong quản
trị cơ sở mà doanh nhân cần tuân thủ. Đó là những quy định (i) trong sản xuất:
bảo vệ thiên nhiên, môi trường, thực hiện“sản xuất xanh”; (ii) trong đối xử với
người lao động: thực hiện đúng các quy định về hợp đồng lao động, về bảo hiểm
xã hội; (iii) trong kinh doanh: đối với khách hàng: trung thực, giữ chữ “tín”,
không sản xuất hàng nhái, hàng giả; (iv) đối với đối tác: vừa hợp tác, vừa cạnh
tranh lành mạnh; thực hiện nghiêm túc các hợp đồng mua bán; (v) trong giao
thương với nước ngoài: tuân thủ các quy định về xuất, nhập khẩu, về nguồn gốc,
xuất xứ sản phẩm, v.v...
Những quy định này là rất cần thiết bảo
đảm hình thành nền kinh tế thị trường theo chuẩn mực của thế giới hiện đại,
cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng theo phương châm “Win – Win” (cùng thắng) không
có tình trạng “cá lớn nuốt cá bé”. Doanh nhân làng nghề chúng ta tuân thủ pháp
luật không chỉ để phát triển lành mạnh, bền vững, mà còn để góp phần quảng bá
hình ảnh “làng nghề văn hóa” trong kinh tế-xã hội đất nước cũng như trong hội
nhập quốc tế.
Ba là, minh bạch, công bằng, liêm chính. Đó là phẩm chất “minh bạch”, công khai trong các khâu của
quá trình sản xuất kinh doanh mà doanh nhân cần có: minh bạch trong thu, chi
tài chính; thu nhập và tiền lương; trong giá thành, lợi nhuận, v.v... bảo đảm
thuận tiện trong giám sát của người lao động. Đó cũng là bảo đảm sự “công bằng”
giữa các thành viên trong cơ sở sản xuất kinh doanh, vì con người là mục tiêu
và động lực của phát triển; mỗi người lao động phải được hưởng thụ kết quả của
sản xuất kinh doanh, được khen thưởng, vinh danh xứng với công sức họ bỏ ra.
Về quy tắc “liêm chính”, đó là yêu cầu
về phẩm chất của đội ngũ doanh nhân trong nhiệm vụ quản trị cơ sở sản xuất kinh
doanh: vừa “thanh liêm”, vừa “chính trực”. Đó phải là những người đứng đầu vừa
có “tâm” lại có “tầm”, được bồi dưỡng, nâng cao thường xuyên về kiến thức, kỹ
năng quản trị; đồng thời có trái tim trong sáng, tận tâm, đặc biệt là minh bạch
về tài chính, liêm khiết, không cá nhân vụ lợi, hết lòng vì sự phát triển bền
vững của làng nghề.
Bốn là, sáng tạo, hợp tác, cùng phát triển. “Sáng tạo” vốn là một thuộc tính của nghề thủ công nước ta;
mỗi doanh nhân làng nghề phải là người đi đầu trong thúc đẩy sáng tạo của cả cơ
sở. Quan trọng nhất là sáng tạo trong sản phẩm thủ công mỹ nghệ, vì đây là kết
tinh của trái tim, khối óc và bàn tay của mỗi nghệ nhân; sức sáng tạo là không
điểm dừng. Sản phẩm thủ công mỹ nghệ nước ta lại mang dấu ấn, bản sắc văn hóa riêng
của từng địa phương, vùng miền, thể hiện triết lý cuộc sống, phong tục, tập
quán, kiến thức, trí sáng tạo và cảm thụ thẩm mỹ của người dân bản địa; vì vậy,
sức sáng tạo ở đây cũng không có điểm dừng. Ngày nay, với sự tiến bộ như vũ bão
của khoa học, kỹ thuật, nhất là tác động của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, cần
giúp cho nghệ nhân những công cụ hiện đại trong thiết kế, sáng tạo mẫu mã, kiểu
dáng sản phẩm, bảo đảm tăng chất lượng, giảm chi phí.
Thực hiện “hợp tác, cùng phát triển”
cũng là một yêu cầu có tính quy luật đối với doanh nhân trong sản xuất kinh
doanh của làng nghề. Trong thời đại ngày nay, khi sự phân công lao động chuyển
dần vào chiều sâu, thì sự liên kết lại càng cần thiết, trước hết là nhằm tăng
năng suất lao động, tăng giá trị của sản phẩm. Những cơ sở làng nghề cùng sản
xuất những sản phẩm đồng dạng lại cần hợp tác trong các khâu, từ nguyên vật
liệu, sản xuất đến tiêu thụ, hình thành các “liên kết theo chuỗi giá trị” mang
lại nhiều lợi ích cho mỗi cơ sở. Liên kết theo phương thức này không chỉ nhằm
trao đổi kinh nghiệm lẫn nhau, cùng phát triển sản phẩm với chất lượng cao hơn,
lại còn có thể đáp ứng các đơn hàng lớn mà từng cơ sở riêng lẻ không thể đáp
ứng.
Năm là, tôn trọng thiên nhiên, bảo vệ môi trường. Bảo vệ môi trường, thực hiện “sản xuất xanh”, “sản xuất tuần
hoàn” đang là một yêu cầu hàng đầu mà doanh nhân cần tuân thủ trong điều hành.
Luật Bảo vệ môi trường 2020 đã quy định “Hoạt động
bảo vệ môi trường phải được tiến hành thường xuyên, công khai, minh bạch; ưu
tiên dự báo, phòng ngừa ô nhiễm, sự cố, suy thoái môi trường, quản lý
rủi ro về môi trường, giảm thiểu phát sinh chất thải, tăng cường tái sử dụng, tái chế chất thải để khai thác giá trị
tài nguyên của chất thải”.
Các làng nghề phải có phương án bảo vệ môi trường, có tổ chức
tự quản về bảo vệ môi trường và hạ tầng bảo vệ môi trường, đó là: hệ thống thu
gom nước thải, thoát nước và xử lý nước thải tập trung; điểm tập kết và khu xử
lý chất thải rắn, v.v... Các cơ sở, hộ gia đình sản xuất trong làng
nghề phải xây dựng và thực hiện các biện pháp giảm thiểu tiếng ồn, độ rung, ánh
sáng, bụi, bức xạ nhiệt, khí thải, nước thải và xử lý ô nhiễm tại chỗ; thu gom,
phân loại, lưu giữ, xử lý chất thải rắn. Những cơ sở, hộ gia đình sản xuất thuộc
ngành, nghề có nguy cơ gây ô nhiễm có trách nhiệm thực hiện kế hoạch di dời ra
khỏi khu dân cư làng nghề, chuyển đổi ngành, nghề sản xuất.
Sáu là, yêu nước, có trách nhiệm với xã hội và gia đình. Tinh thần “yêu nước”
của doanh nhân làng nghề thể hiện trong nỗ lực khắc phục mọi khó khăn, đẩy mạnh
sản xuất, góp phần tăng GDP của cả nước; quan trọng nhất là thể hiện trong mỗi
sản phẩm tinh hoa văn hóa nghề thủ công được bảo tồn và phát triển.
“Trách
nhiệm xã hội” thể hiện trong việc doanh nhân tham gia các hoạt động xã hội, từ
thiện: giúp đỡ người yếu thế; cứu trợ nạn nhân gặp thiên tai; tham gia thực hiện
Chương trình Xây dựng nông thôn mới, Chương trình “Cả nước chung tay vì người
nghèo”. Với địa phương, doanh nhân cần cùng cơ sở nêu cao truyền thống “tình
làng, nghĩa xóm” của dân tộc, tham gia các phong trào của địa phương, góp phần xây
dựng công trình phúc lợi xã hội, tôn tạo cảnh quan làng xóm, v.v...
Về “trách nhiệm đối với gia đình” của
doanh nhân. Về lý luận, gia đình được hình thành trên hai
mối quan hệ cơ bản: quan hệ hôn nhân (vợ và chồng) và quan hệ huyết thống (cha
mẹ và con cái...); những mối quan hệ này tồn tại trong sự gắn bó, liên kết,
ràng buộc và phụ thuộc lẫn nhau, bởi nghĩa vụ, quyền lợi và trách nhiệm của mỗi
người. Gia đình là tế bào của xã hội, có vai trò quyết định đối với sự tồn tại,
vận động và phát triển của xã hội; đồng thời, gia đình là tổ ấm, mang lại các
giá trị hạnh phúc, sự hài hòa trong đời sống cả nhân của mỗi thành viên, là nơi
đầu tiên bồi dưỡng nhân cách con người. Tại Quyết định số 72/2001/QĐ-TTg ngày
4/5/2001, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định lấy ngày 28/6 hằng năm là “Ngày Gia
đình Việt Nam”.
Trong
xã hội ta ngày nay, những vấn đề mà doanh nhân làng nghề cần quan tâm là: (i) bảo
đảm thu nhập của gia đình: người vợ và chồng đều cần có trách nhiệm chăm lo, chia
nhau gánh vác để bảo đảm thu nhập; có kế hoạch chi tiêu hợp lý, nâng cao dần đời
sống của gia đình; (ii) duy trì sự hài hòa giữa công việc và gia đình: cân đối
thời gian, sắp xếp thứ tự ưu tiên giữa công việc và gia đình, bảo đảm củng cố mối
quan hệ thương yêu, gần gũi giữa từng thành viên trong gia đình, giữa các thế hệ
và với họ hàng; (iii) chăm sóc sức khỏe tinh thần và vật chất cho con cái, bảo
đảm con ngoan, hiếu thảo, khỏe mạnh, chăm học; (iv) trong cuộc sống vợ chồng,
phải dung hòa cả tâm lý và sinh lý để cuộc hôn nhân được củng cố bền vững; những
trường hợp không nhất trí chỉ nên được giải quyết bằng cách thảo luận, chia sẻ,
thuyết phục, không thể áp đặt.
Để
hỗ trợ doanh nhân thực hiện các quy tắc trên, tại Lễ kỷ niệm Ngày Doanh nhân Việt Nam do VCCI tổ chức ngày
12/10/2022, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nói: “Chính phủ thấu hiểu, chia
sẻ, lắng nghe và sẽ tiếp tục có các giải pháp hỗ trợ để đội ngũ doanh nhân vượt
qua khó khăn, vươn xa hơn nữa. Để tiếp sức cùng với đội ngũ doanh nhân, cộng đồng
doanh nghiệp không ngừng phát triển cả về lượng và chất, góp phần thực hiện thắng
lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, với tinh thần bình đẳng, cùng phát triển,
cùng có lợi, cùng có trách nhiệm với xã hội, người lao động, bảo vệ môi trường;
không nói không, không nói khó, không nói có mà không làm; lợi ích hài hòa, rủi
ro chia sẻ; cân đối, hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người dân...
Về phần mình, Chính phủ sẽ tiếp tục đổi mới phong cách, lề lối điều hành, chỉ đạo
tổ chức thực hiện đi đôi với xây dựng bộ máy hoạt động tinh gọn, hiệu lực, hiệu
quả, phục vụ tốt nhất cho người dân, doanh nghiệp và sự nghiệp phát triển kinh
tế xã hội của đất nước. Xây dựng môi trường kinh
doanh lành mạnh, công bằng, khuyến khích phát triển và đổi mới sáng tạo” (Trích
Báo điện tử Chính phủ, ngày
12/10/2022).
Tóm
lại, bài viết này đề cập vấn đề xây dựng văn hóa, đạo đức kinh doanh trong làng
nghề, tập trung vào “Sáu quy tắc đạo đức doanh nhân Việt Nam” do VCCI đề ra chính
là bàn về những biện pháp cụ thể nhằm xây dựng đội ngũ doanh nhân có đạo đức
làm nòng cốt cho việc hình thành văn hóa kinh doanh trong các cơ sở sản xuất
kinh doanh làng nghề. Rất mong được cộng đồng làng nghề chúng ta cùng quan tâm trao
đổi và bàn những biện pháp thiết thực để thực hiện.
(Đã
đăng Tạp chí Làng nghề Việt Nam,
số
44/2022, ngày 4/11/2022)
0 Bình luận